Bandar AI mengubah cara orang hidup

(Dari kiri) Ketua Pegawai Eksekutif World Innovation, Technology and Services Alliance Dan E Khoo, Ketua Pegawai Eksekutif Malaysia Digital Economy Corporation Anuar Fariz Fadzil, pensyarah kanan dan ketua strategi bandar di University of New South Wales Cities Institute Sunil Dubey, dan presiden Shanghai Smart City Development Institute Sheng Xuefong. (Foto oleh Patrick Goh/The Edge)

KUALA LUMPUR (19 Sept): Malaysia sedang mempertingkat usaha membangunkan bandar yang dikuasakan oleh kecerdasan buatan (AI), menjadikan teknologi sebagai pemacu produktiviti, kecekapan dan kelestarian. Pada Smart City Expo KL, Ketua Pegawai Eksekutif Malaysia Digital Economy Corporation (MDEC) Anuar Fariz Fadzil berkata agensi itu bekerjasama rapat dengan majlis bandaraya untuk memasukkan alat digital berasaskan AI ke dalam sistem bandar.

“Kami memacu penggunaan digital, kami memacu cara [Malaysia] menerima teknologi. Tetapi pada skala lebih besar, kami bekerjasama dengan majlis bandaraya tentang bagaimana teknologi boleh menjadi pemudah cara supaya Malaysia lebih produktif dan lebih hijau,” katanya semasa sesi panel “AI cities for the people” di Pusat Konvensyen Kuala Lumpur.

Pada masa ini, MDEC bekerjasama rapat dengan kerajaan persekutuan dalam tiga projek bandar pintar: mencipta Digital Twins untuk meramalkan risiko trafik dan banjir, pemprofilan Pokok Pintar, dan Avatars Digital untuk memperbaiki perancangan bandar.

Dalam panel tersebut, kelajuan Malaysia dalam penerimaan teknologi baharu di bandar-bandar diiktiraf oleh para penceramah lain, yang menurut Anuar adalah hasil kemampuan negara mempelajari daripada perintis.

“Bagi kami, kami bernasib baik kerana dapat belajar daripada jiran, rakan sebaya dan global. Jadi, kita tidak perlu mengulangi kesilapan mereka, kita boleh mengikuti amalan terbaik,” kata Anuar. Sheng Xuefeng, presiden Shanghai Smart City Development Institute, menekankan bagaimana bandar AI juga telah meningkatkan kehidupan warganya sejak diterapkan, terutamanya golongan warga emas, yang membentuk 40% daripada populasi bandar tersebut.

“Banyak warga tua bermakna mereka memerlukan banyak perkhidmatan kerajaan dari pelbagai sektor, daripada pelbagai jabatan. Dengan cara tradisional, mereka perlu mengisi borang permohonan di laman web [atau secara bersemuka]. Kini, menggunakan teknologi AI, warga tua tidak perlu lagi mengisi borang lain, sama ada dalam talian atau luar talian. Mereka akan menerima subsidi secara langsung,” kata Sheng. Beliau menambah bahawa kerajaan menggunakan teknologi AI bukan sahaja untuk meningkatkan kecekapan dan kemudahan bagi rakyat, tetapi juga untuk meningkatkan ketelusan.

Pensyarah kanan dan ketua strategi bandar di University of New South Wales Cities Institute, Sunil Dubey, menekankan bahawa walaupun teknologi bandar AI menjanjikan banyak potensi, kelajuan pembangunan yang pesat menimbulkan risiko kerana tadbir urus dan undang-undang masih berusaha mengejar. Sunil berkata, sebagai tindak balas, negeri New South Wales baru sahaja menubuhkan agensi kerajaan pertama di Australia untuk membincangkan moral, etika dan tadbir urus AI di bandar, iaitu Office for Artificial Intelligence.

Beliau menekankan kepentingan ini kerana penembusan penggunaan AI dalam sistem bandar semakin meningkat, namun masih menggunakan rangka tadbir urus lama.

Tadbir urus data penting bagi pelaburan bandar pintar

Dalam hal berkaitan, Stéphane Péan, perunding di Ker-Iz Consulting, berkata bahawa untuk bandar pintar di ASEAN menarik pelaburan, rantau ini perlu membina ekosistem bandar yang saling bersambung melalui rangka tadbir urus data yang bersih dan kukuh.

Péan, yang berpengalaman dalam membantu kerajaan mengenai pembangunan bandar lestari dan mobiliti, berkata bahawa ini boleh dibangunkan melalui dasar awam yang terintegrasi dan infrastruktur yang boleh berinteroperasi untuk perkongsian data, keterhubungan antara sistem berbeza, serta mewujudkan asas bagi tadbir urus data yang betul.

(Dari kiri) Ketua Pegawai Korporat Digital National Bhd Ahmad Zaki Zahid, ketua bahagian kerjasama daerah Sumedang Asep Dadang Darmawan, pengerusi Malaysia Smart Cities Alliance Association Raslan Ahmad, pengasas dan Ketua Pegawai Eksekutif Blumorpho Géraldine Andrieux, perunding Ker-Iz Consulting Stéphane Péan dan ketua strategi Ericsson Asia Tenggara, Oceania dan India Farjola Peco. (Foto oleh Patrick Goh/The Edge)

Di Eropah, pelbagai rangka kerja peraturan telah diperkenalkan, seperti Data Act, di mana syarikat Internet-of-Things (IoT) diwajibkan untuk mendapatkan persetujuan warganegara dalam mengumpul data bagi membangunkan dasar bersepadu baharu.

Beliau juga berkongsi bahawa Kesatuan Eropah (EU) telah mencapai kemajuan dalam bidang ini pada Disember tahun lalu dengan menubuhkan badan khusus untuk menumpukan pada perolehan awam bandar-bandar di benua tersebut dan memupuk idea format interoperable bagi mewujudkan pasaran tunggal untuk bandar pintar.

“Tanpa data, anda tidak boleh memantau apa yang anda lakukan, anda tidak boleh menilai apa-apa. Jadi, adalah penting untuk memulakan dengan organisasi baharu kerana tiada satu struktur yang sesuai untuk semua. Malaysia bukan Perancis, ASEAN bukan EU, jadi pendekatan harus dari bawah ke atas dan bukan dari atas ke bawah,” katanya dalam sesi panel bertajuk “Public-private innovation for city systems”.

Géraldine Andrieux, pengasas dan Ketua Pegawai Eksekutif firma strategi inovasi Blumorpho, berkata data akan menjadi penting dalam memperkuasakan teknologi seperti AI untuk menangani kerumitan model perniagaan dan memupuk ekosistem yang menarik pelabur swasta.

Pelaburan awam sahaja tidak mencukupi untuk membangunkan bandar pintar disebabkan skala dan saiz yang diperlukan bagi setiap kawasan tanah, dan dengan AI, ia boleh membolehkan visi untuk membimbing pertumbuhan bandar pintar, sambil mencari penyelesaian yang memberikan manfaat terbaik kepada rakyatnya.

Farjola Peco, ketua strategi Ericsson Asia Tenggara, Oceania dan India, menambah bahawa walaupun mempunyai infrastruktur digital dan AI yang sesuai memainkan peranan penting dalam menyokong pembangunan bandar pintar, pihak berkuasa mesti mengenal pasti cabaran utama sesebuah bandar untuk menggunakan teknologi yang betul bagi menyelesaikan masalah tersebut.

“Pokoknya ialah, anda benar-benar perlu mempunyai infrastruktur yang betul untuk menyelesaikan masalah yang betul bagi cabaran yang betul. Kami tahu AI adalah penyelesaiannya, tetapi apakah masalah yang sebenarnya cuba kita selesaikan? Ia benar-benar perlu disokong oleh interoperabiliti sistem, dan saya rasa itulah sebabnya mengapa integrasi menjadi agak kompleks,” kata Peco.

Projek yang menarik pelaburan secara tempatanMalaysia mempunyai beberapa projek bandar dalam perancangan untuk menarik pelaburan dan menyokong infrastruktur bagi pembangunan bandar pintar.

Zairil Khir Johari, ahli majlis eksekutif Pulau Pinang, berkata negeri pulau itu baru-baru ini telah menambak sebidang pulau seluas 2,300 ekar yang akan dikenali sebagai Silicon Island untuk menangani isu kekurangan tanah, terutamanya bagi tanah perindustrian, serta memupuk penciptaan pekerjaan. Pembangunan ini akan menjadi sambungan semula jadi berhampiran Lapangan Terbang Pulau Pinang, Jambatan Pulau Pinang dan Zon Perindustrian Bebas Bayan Lepas, dan reka bentuk pulau ini akan mematuhi prinsip ESG sepanjang proses pembangunan.

(Dari kiri) Naib Presiden Kanan MDEC (bahagian Industri dan Ekosistem) Gopi Ganesalingam, Ketua Pegawai Eksekutif Invest Sarawak Timothy Ong dan ahli majlis eksekutif Pulau Pinang Zairil Khir Johari. (Foto oleh Patrick Goh/The Edge)

“Kami telah menambak lebih kurang 230 ekar. Kami menjangkakan kilang pertama akan dibina di situ pada 2027. Depot LRT akan berada di Silicon Island, kerana kami telah menyediakan separuh daripada tanah untuk mereka bagi MRT Corporation. Jadi kerja berjalan dengan sangat cepat dan kami cuba mempercepatkan lagi untuk bersedia tepat pada masanya.

“Keseluruhan 2,300 ekar akan mengambil masa lebih lama iaitu 10 tahun lagi untuk disiapkan sepenuhnya, tetapi kami melaksanakannya secara berfasa… Ini memberikan peluang besar, bukan sahaja dari segi industri, tetapi juga pembangunan perumahan dan komersial,” kata Zairil dalam sesi panel bertajuk ‘Investable projects and opportunities’.

Timothy Ong, Ketua Pegawai Eksekutif Invest Sarawak, berkata bahawa Sarawak melihat banyak peluang pelaburan menarik dengan memanfaatkan potensi sumber tenaga boleh diperbaharui.

“Kelebihan ialah kita belum pun menggaru permukaan potensi tenaga boleh diperbaharui. Kita bercakap tentang [penjanaan] 3.7 gigawatt hingga potensi 20 gigawatt hanya daripada sumber hidro,” katanya.

Sarawak juga sedang merancang untuk memperkenalkan sistem transit laju autonomi sepanjang 70km bermula dari Kuching dan melintasi beberapa bandar di Sarawak. Seratus bas feeder berkuasa hidrogen akan digunakan untuk menyokong operasi melalui pengangkutan jarak pertama dan terakhir. Selain itu, kedua-dua Pulau Pinang dan Sarawak sedang menangani cabaran mengekalkan bakat melalui usaha masing-masing.

Zairil menambah bahawa Pulau Pinang mengambil pendekatan menanam minat dalam bidang sains dan teknologi kepada pelajar muda bermula dari sekolah rendah. Beliau berkongsi bahawa pendaftaran pelajar dalam aliran sains baru-baru ini telah menurun daripada satu pertiga kepada satu suku daripada populasi, dan matlamatnya adalah untuk memulihkan minat ini dalam generasi akan datang.

Sementara itu, Ong berkongsi bahawa rancangan Sarawak untuk memupuk bakat di negeri itu adalah melalui keputusan untuk menyediakan pendidikan percuma sehingga peringkat pengajian tinggi. Universiti milik kerajaan dan enam institusi swasta, termasuk Curtin University, Swinburne University dan University Technology Sarawak akan diberikan secara percuma kepada semua rakyat Sarawak.

Sumber: Edgeprop.my - Diterbitkan 22 Sept 2025 - Aris Riza Noor Baharin & Chelsea Lee Jia Shi / theedgemalaysia.com - Diterjermah oleh ChatGPT